Zdolność kredytowa Polaków spadła średnio o 20-25% wynika z analizy firmy Notus Finanse. Wpływ na to ma zbiór kilku czynników i sugeruje, że po 2021 roku kiedy banki udzieliły rekordową liczbę kredytów hipotecznych zarówno ilościowo jak i wartościowo ten obszar czeka w 2022 roku solidne spowolnienie.
Negatywny wpływ na zdolność kredytową ma wzrost stóp procentowych, wejście w życie nowych regulacji odnośnie udzielania kredytów hipotecznych ze zmiennym oprocentowaniem, ale chociażby stosunek inflacji wobec zarobków i wejście w życie zmian podatkowych związanych z Polskim Ładem, które mocno ograniczyły zdolność kredytowania małych przedsiębiorców, którzy zmienili formę oprocentowania na ryczałt..
Za nami rekordowy rok w sektorze kredytów mieszkaniowych
Niezaprzeczalnie ubiegły rok był rekordowy pod względem udzielonych kredytów hipotecznych, ale również pod względem wysokości finansowania. Przypomnijmy, że w całym ubiegłym roku banki i SKOK-i udzieliły około 256 tys. nowych kredytów o łącznej wartości ponad 88 mld zł. Za tak wysokie wyniki odpowiadają niemal zerowe stopy procentowe, które obowiązywały do października 2021 r. ale również dynamika wzrostu cen mieszkań, która wpływała na wartość udzielanych kredytów. W stosunku do 2020 roku, nastąpił wzrost finansowania o około 40%.
Jednak już pod koniec 2021 r. był widoczny spadek zainteresowania kredytami mieszkaniowymi, w stosunku m/m grudzień 2021 – styczeń 2022 było ich 22% mniej. Widzimy to wyraźnie na poniższym wykresie.
Przedstawiciele Notus Finanse zwracasją uwagę również na to, co wpływa bezpośrednio na zdolność kredytową, ze szczególnym uwzględnieniem tego, że klienci często nie są świadomi tego, jak bardzo wpływa za zdolność kredytową np. wiek kredytobiorcy, gdzie często 60 letni klient, może dostać kredyt nie na 30, a 15 lat. Dużą rolę również odgrywa ilość dzieci w gospodarstwie domowym i wbrew intuicji wielu osób, finansowanie takie jak 500+ nie oddziałuje korzystnie na wynik testowania zdolności kredytowej przez banki. Równie ważnym aspektem, o którym się zapomina, jest stosunek inflacji wobec zarobków i wejście w życie zmian podatkowych związanych z Polskim Ładem, które mocno ograniczyły zdolność kredytowania małych przedsiębiorców, którzy zmienili formę oprocentowania na ryczałt.
Wpływ rekomendacji KNF
7 marca Urząd Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF) przekazał do Prezesów Zarządów Banków stanowisko w sprawie zmiany w rekomendacji S. Zmiany miały na celu ograniczenie poziomu ryzyka kredytowego i weszły w życie z dniem 1 kwietnia.
Rekomendacja KNF została wzięta pod lupę przez prelegentów, którzy przygotowali symulację raty przyjętej do liczenia zdolności kredytowej.
Według wyliczeń rata kredytu na kwotę 500 tys. zł, przy WIBORZE 6M oraz marży 1,8% na okres 25 lat, przy uwzględnieniu 5 p.p (rekomendowanych przez KNF), zostanie wyliczona na kwotę 5 210 zł, pomimo że będziemy płacić 3 485 zł, ale koszta kredytu będą brały pod uwagę te 5 p.p doliczonych do WIBORU oraz marży banku.
Bardzo ciekawie prezentował się WIBOR wg wyliczeń bankowych, wyniki zostały przedstawione na porównaniu wskaźników WIBOR 3M i 6M przed i po podwyżce stóp procentowych w kwietniu. Tutaj przypomnijmy, Rada Polityki Pieniężnej w tym miesiącu podniosła główną stopę procentową o 100 pb. do poziomu 4,5%.
Zobacz także: Raty kredytów hipotecznych wzrosły w 7 miesięcy o ponad 50%
Odczuwalny spadek zdolności kredytowej Polaków
Biorąc pod uwagę obecne czynniki wpływające na rynek kredytów mieszkaniowych, zakładano spadek zdolności kredytowej o około 20 – 25%. Poniżej prezentujemy symulację, jaką przedstawili eksperci Notus Finanse.
Symulacja została przeprowadzona na singlu, mieszkającym w Warszawie, zarabiającym 7 tys. zł brutto, bez zobowiązań, na rodzinie 2+1, której łączny dochód to 10 tys. zł brutto, bez dodatkowych zobowiązań, która również mieszka w Warszawie, oraz na rodzinie 2+2, która bez dodatkowych zobowiązań ma dochód na poziomie 15 tys. zł brutto. Zgodnie z wyliczeniami, odnotowano spadki zdolności kredytowej na poziomie, kolejno 18%, 27% i 23% (wyniki mogą się różnić w zależności od banku udzielającego kredytowania).
Poniżej również wyraźnie widać, jak wpływały podwyżki stóp procentowych na wysokość rat kredytów hipotecznych, przy założeniu, że marża banku wynosi 1,8%, LTV 20%. Z wykresu można wyczytać, że od listopada rata kredytu na 500 tys. zł, wzrosła o 929 zł.
Zobacz także: RPP tym razem zaskoczyła! Podwyżka stóp procentowych wyższa od oczekiwań. Główna stopa jest już znacznie powyżej 4%
Ciekawe wyniki marca 2022
W marcu br. złożono ponad 53 tys. wniosków kredytowych, rok rocznie jest to spadek na poziomie 5,9%, kiedy odnotowano prawie 57 tys. wniosków. Przyczyn takich wyników jest kilka, wśród nich znajdziemy wzrost stóp procentowych, ale również rekomendację KNF.
Ciekawą sytuację mamy jednak w marcu br. Ponieważ w porównaniu do lutego, zarejestrowano 75% więcej osób wnioskujących o kredyt mieszkaniowy.
Źródło grafik: Prezentacja Notus Finanse „Zdolność kredytowa Polaków – kogo dzisiaj stać na mieszkanie w kredycie?”
